MERKEZ BANKASI BEKLENİLMEYENİ YAPTI
Yeni ekonomi yönetiminin Ortodoks politikalara dönmesi ile kademeli faiz artışları başladı. İlk artış 650 baz puan oldu. İkinci artış 250 baz puan oldu. Kademeli ilerleneceği ve enflasyonla mücadelede kararlı olan merkez bankasının üçüncü adımında piyasa beklentisi 250 baz puan yönündeydi. Merkez bankası 750 baz puan atışla beklenmeyen bir hamle gerçekleştirdi. %17.5 olan politika faizini %25 seviyesine yükseltti.
Piyasada sürpriz kararın ardından hisse senedi piyasası önce pozitif fiyatlama gösterdi fakat kısa bir süre sonra satışlar hızlandı ve negatif fiyatlama baskın olarak ön plana çıktı. Negatif kapanan günde bankacılık ve sigortacılık endeksi pozitif ayrışan sektörler oldular. Dolar %7 geriledi ve 27,27 Liradan 25,27 Lira’ya düştü. Dolar ve Ons korelasyonunda dengede kalmaya çalışan Gram Altın 1.685 Liradan 130 lira eksilerek, 1.555 TL’ye kadar geriledi. Cuma günü ise bu kayıpların kısmen toparlandığını ve Dolar kurunun 26.55 Liraya, Gram Altın’ın ise 1.635 Liraya yükseldiğini görüyoruz.
Borsa İstanbul’da karar sonrası sektörel ayrışma dikkat çekti. Döviz kazancı olan firmalardan çıkış oldu. Dolar Endeksi haftanın son gününde 104 seviyesi üzerinde seyrederken, Dolar kısmen toparlasa da yatırımcıların temkinli davranmayı tercih ettiğini görüyoruz. Aracı kurumlar ve bankalar ikinci çeyrek bilançolarını hazırladılar. Birçok kurumun model portföylerde sigortacılık ve bankacılık hisse senetlerine yer verdiğini, döviz borcu olan firmalara ise pek yakınlaşmadığını görüyoruz.
Bu hafta sonu devam edecek olan Jackson Hole sempozyumunda FED Başkanı Powell ve Avrupa Merkez Bankası Başkanı Lagard’ın konuşmaları yakından takip edilecek. Powell’ın açıklamalarında 2023 yılı değerlendirmesi ve 2024 yılı beklentilerinde güvercin bir tavır göstermesi durumunda Ons Altın için yeniden 2.000 Dolar yolculuğu başlayabilir. Eylül ayı merkez bankalarının toplantı takvimi yoğun bir ay. ABD tarafından 25 baz puan faiz artışı beklenirken Avrupa tarafında ise tüm enflasyonist baskılara rağmen verilerdeki zayıflama ile pas geçilmesi söz konusu.
ABD ‘de diğer yandan eyaletlerdeki FED Başkanları kendi içinde 25 baz puan artışa ilave artışların gerekliliği konusunda farklı görüşlere sahipler. Dolayısı ile Jackson Hole Sempozyumunda ekonomideki yapısal değişiklikler başlığı gündemdeyken, Başkanların vereceği ipuçları piyasanın küresel piyasaların ve emtia fiyatlarının yönünü tayin edebilir.
Merkez Bankası’nın bu süreçte sürpriz bir kararla 750 baz puanlık sert bir duruş göstermesi aslında Lira’nın değerini korumaya alışırken diğer yandan da küresel akışa ne kadar iyi uyumlandığını gösteriyor. Önümüzde yıl sonuna dek dört TCMB para politikası toplantısı gerçekleşecek. Kur korumalı mevduattan çıkan bakiyelerin hangi finansal enstrümanlarda konumlanacağı çok önemli. Merkez bankası hamleleriyle yatırımcılara vadeli mevduatın avantajını göstermek istiyor.
Son günlerde sık duyduğumuz bir soru; mevduat faizi kaç olsa bakiyenizi vadeli TL mevduata yatırırsınız?
Aslında bu soruya iki cepheden bakmak gerek. Birincisi yatırımcının beklentisi cephesi. Yatırımcı enflasyona karşı parası değerini korusun istiyor. İkincisi ise alternatif ürünlerin cazibesi karşı koyulmaz olmasın. Dün yapılan faiz artışından sonra hem Hisse Senedi Piyasasındaki hafif düzeltme hem Döviz Piyasasındaki ve Gram Altın’daki düşüş bir an yatırımcıların yüzünü vadeli mevduata dönmesini sağladı.
Bu nokta da maliye politikaları devreye giriyor. 2024 yılında beklenen dezenflasyon için ve en hızlı şekilde enflasyonu baskılamak için kredibilitenin üreticiye açık olması, ihracatçıya yönelik olması para politikalarını olumlu destekleyebilecek kritik detay diyebiliriz.