2020’de sanata 'uzaktan' baktık!
Bu yıl yaşama değer katan ve bu tür kriz dönemlerinde en büyük iyileştirici etkiye sahip olan sanattan büyük ölçüde mahrum kaldık. Kısmen de olsa çevrimiçi etkinliklerle kendine soluk alacak bir alan yaratan sanatı 'uzaktan' deneyimledik. Dileriz 2021 bu yılın acısını çıkartmamıza olanak tanır
New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi Amerika’daki müzeleri kurtarmak için hükümete 4 milyar dolarlık destek çağrısı yaptı ama Senato’dan tüm sanat girişimlerine bu miktarın ancak yüzde beşi kadarı kabul edildi. Türkiye’den bahsetmiyoruz bile, herkes bizi kıskanıyor ne de olsa!
Ama yine birçok tiyatro kendini kapanmaktan kurtaramadı. Sinemalar da koronavirüsün yarattığı krizin altında kaldı. Önceki yıl yapımcılarla girdikleri anlaşmazlık yüzünden kayıp yaşayan sinema salonlarını bu yılda salgın seyircisiz bıraktı.
Özellikle zincir işletmelere bağlı olmayan Anadolu'daki küçük sinema salonlarının bir daha kapılarını açamaması söz konusu. Müzisyenler ise konser veremedikleri gibi telif sorunlarıyla da boğuşmak zorunda kaldılar. Dijitaldeki teliflerini alamadıklarını vurguladılar. Görsel sanatlar ise yok sayılmaya devam etti. Ne devletten destek ne de kamuoyundan ilgi görebildi.EDEBİYAT DÜNYASINA İSİM TARTIŞMASI DAMGA VURDUSon zamanlarda liberal çevrelerde sıkça kullanılan ''Türkçe Edebiyat'' söylemi üzerine gazetemiz bir tartışma dosyası başlattı. Dilimizin ustaları, genç kuşağın önemli temsilcileri ve akademisyenler ''Türk edebiyatı mı Türkçe edebiyat mı'' sorusunu yanıtladı ve tartışmayı ortaya çıkaran siyasal gelişmelere de büyüteç tuttu. 37 ismin görüşlerinin yer aldığı tartışma dosyası, kamuoyunda da geniş yandı uyandırdı.
Farklı gazetelerden köşe yazarları da tartışmayı yazdı. 50'nin üzerinde yayınevi ve dergi tartışma dosyamızdan hareketle ''Türk edebiyatı diyoruz'' kampanyası düzenledi. Ülkemizin köklü edebiyat dergisi Varlık da yeni yıldaki ilk sayısının kapak konusunu başlattığımız tartışmaya ayırdı. Öte yandan edebiyat dünyası taciz iddialarıyla da sarsıldı. Birçok yazar hakkında çeşitli taciz ve mobing iddiaları gündeme geldi.
KİBELE VATANINA DÖNDÜTürkiye bu yılda kaçırılan tarihi eserlerinin peşine düştü. Bereketin sembolü 'Ana Tanrıça' Kybele'nin heykeli, 56 yıl sonra çalındığı topraklara geri döndü. 1964'te Afyonkarahisar'da bulunduktan sonra ülkemizden kaçak yollarla İsrail'e götürülerek satılan, 1700 yıllık Kybele heykeli, 12 Aralık 2020'de geri geldi.
İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmeye başlayan Kybele Heykeli, yapımı tamamlandıktan sonra Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesi'ne sergilenecek. 2020'de Isparta Kökenli Lahit Parçası, Tunç Boğa Araba Modeli ve Lidya Yazıtı da ülkemize geri döndü. Isparta Kökenli Lahit Parçası ile Tunç Boğa Araba Modeli'i İngiltere'den, Lidya Yazıtı'nın ise İtalya'dan geri aldık. Türk müziğinin eşşiz yaratıcısı, devrimci sanatçı Timur Selçuk 6 Kasım'da sonsuzluğa yürüdü.
Fatma Batukan Belge /Aydınlık
Bu yıl yaşama değer katan ve bu tür kriz dönemlerinde en büyük iyileştirici etkiye sahip olan sanattan büyük ölçüde mahrum kaldık. Kısmen de olsa çevrimiçi etkinliklerle kendine soluk alacak bir alan yaratan sanatı 'uzaktan' deneyimledik. Dileriz 2021 bu yılın acısını çıkartmamıza olanak tanır
- Çevrimiçi sanat: 2020 sanat ortamına damgasını vuran iki kelime vardı, “ertelendi” ve “çevrimiçi”. Pandemi dolayısıyla sanatsal
- Bazı müzeler açılmamak üzere kapandı: UNESCO ve Uluslar arası Müzeler Konseyi (ICOM)’nin hazırladığı rapora göre dünya
- Virüse karşı mizah: Koronavirüse karşı tüm insanlık büyük bir savaş verirken, mizah da stresle baş etmemizi kolaylaştırdı. Koronavirüse
- Irkçılık sembolü heykeller yıkıldı : ABD’de siyahi George Floyd’un polis tarafından öldürülmesinden sonra ortaya çıkan “Black Lives
- İleri teknolojiler-sanat işbirliği: Serpentine Galerileri’nin yayınladığı “Geleceğin Sanat Ekosistemleri: Sanat x Gelişmiş
- Arte Povera’nın kurucusu Kovid’den öldü: Arte Povera (Yoksul Sanat), insanoğlunun dünya ile yıkıcı ilişkisini yeniden düzenleme
- Trump kültür varlıklarını tehdit etti: İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani’nin Irak’ta ABD
- Almanya dünyayı utandırdı: Federal Alman hükümeti salgının başında yaratıcı ve kültürel sektörler için 50 milyar Avro’luk bir yardım
New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi Amerika’daki müzeleri kurtarmak için hükümete 4 milyar dolarlık destek çağrısı yaptı ama Senato’dan tüm sanat girişimlerine bu miktarın ancak yüzde beşi kadarı kabul edildi. Türkiye’den bahsetmiyoruz bile, herkes bizi kıskanıyor ne de olsa!
KRİZ SANATIN YAKASINA YAPIŞTI
Sanat dünyası koronavirüsle birlikte büyük bir ekonomik krizinde içine girdi. Zaten büyük çabalarla ayakta kalmaya çalışan özel tiyatrolar salgınla birlikte ekonomik krizin tam ortasına düştü. Meslek grupları, tiyatro sanatçıları kampayalar örgütlediler, bakanlık ise vergi indirimi sağladı ve destekte bulundu.Ama yine birçok tiyatro kendini kapanmaktan kurtaramadı. Sinemalar da koronavirüsün yarattığı krizin altında kaldı. Önceki yıl yapımcılarla girdikleri anlaşmazlık yüzünden kayıp yaşayan sinema salonlarını bu yılda salgın seyircisiz bıraktı.
Özellikle zincir işletmelere bağlı olmayan Anadolu'daki küçük sinema salonlarının bir daha kapılarını açamaması söz konusu. Müzisyenler ise konser veremedikleri gibi telif sorunlarıyla da boğuşmak zorunda kaldılar. Dijitaldeki teliflerini alamadıklarını vurguladılar. Görsel sanatlar ise yok sayılmaya devam etti. Ne devletten destek ne de kamuoyundan ilgi görebildi.EDEBİYAT DÜNYASINA İSİM TARTIŞMASI DAMGA VURDUSon zamanlarda liberal çevrelerde sıkça kullanılan ''Türkçe Edebiyat'' söylemi üzerine gazetemiz bir tartışma dosyası başlattı. Dilimizin ustaları, genç kuşağın önemli temsilcileri ve akademisyenler ''Türk edebiyatı mı Türkçe edebiyat mı'' sorusunu yanıtladı ve tartışmayı ortaya çıkaran siyasal gelişmelere de büyüteç tuttu. 37 ismin görüşlerinin yer aldığı tartışma dosyası, kamuoyunda da geniş yandı uyandırdı.
Farklı gazetelerden köşe yazarları da tartışmayı yazdı. 50'nin üzerinde yayınevi ve dergi tartışma dosyamızdan hareketle ''Türk edebiyatı diyoruz'' kampanyası düzenledi. Ülkemizin köklü edebiyat dergisi Varlık da yeni yıldaki ilk sayısının kapak konusunu başlattığımız tartışmaya ayırdı. Öte yandan edebiyat dünyası taciz iddialarıyla da sarsıldı. Birçok yazar hakkında çeşitli taciz ve mobing iddiaları gündeme geldi.
KİBELE VATANINA DÖNDÜTürkiye bu yılda kaçırılan tarihi eserlerinin peşine düştü. Bereketin sembolü 'Ana Tanrıça' Kybele'nin heykeli, 56 yıl sonra çalındığı topraklara geri döndü. 1964'te Afyonkarahisar'da bulunduktan sonra ülkemizden kaçak yollarla İsrail'e götürülerek satılan, 1700 yıllık Kybele heykeli, 12 Aralık 2020'de geri geldi.
İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmeye başlayan Kybele Heykeli, yapımı tamamlandıktan sonra Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesi'ne sergilenecek. 2020'de Isparta Kökenli Lahit Parçası, Tunç Boğa Araba Modeli ve Lidya Yazıtı da ülkemize geri döndü. Isparta Kökenli Lahit Parçası ile Tunç Boğa Araba Modeli'i İngiltere'den, Lidya Yazıtı'nın ise İtalya'dan geri aldık. Türk müziğinin eşşiz yaratıcısı, devrimci sanatçı Timur Selçuk 6 Kasım'da sonsuzluğa yürüdü.
Fatma Batukan Belge /Aydınlık