SEYİRCİSİZ FUTBOL
Futbol en eski seyir sporlarından biri olarak varlığını sürdürmektedir. Seyir sporlarının bir özelliği rakipler sahada mücadele ederken, müsabakayı izleyen seyirci ve taraftarların da tribünlerde bu mücadeleye aktif olarak katkı sağlamaları destek olmaları ve motivasyon görevlerini üstlenmeleridir.
Özellikle futbol müsabakalarında 12. Adam olarak tanımlanan, seyirciler ve taraftarların takımlara önemli destekler sağladıkları bilinmektedir.
Futbolda Aktif Katılımcı olarak tanımlanana Taraftar Gurupları, bu gün artık dernekleşerek birer sivil toplum kurumuna dönüşmüş durumdadırlar. On binlerce üyeye sahip taraftar grupları, zaman zaman futbol dışında gelişen, sosyal-kültürel, ekonomik ve politik olayları problemleri gündeme getirerek, sosyal içerikli mesajlar ile seslerini televizyon, internet ve sosyal medya aracılığı ile kitlelere duyurmaktadırlar.
Dünyanın bir çok ülkesinde, özellikle futbol seyircisi ve taraftarları, maç öncesi şovları, düzenledikleri etkinlikler, festivaller, müsabaka esnasında yapmış oldukları tezahüratlar, söyledikleri marşlar, şarkılar, attıkları sloganlar, gösterdikleri tepkiler, açtıkları pankartlarla, maç sonrası sergiledikleri gösteriler ile kulüplerini takımlarının desteklemek ile birlikte gündeme gelmeyi ve gündemi belirlemeyi gündemde kalmayı başarmaktadırlar.
Futbolun FİFA, UEFA gibi tepe kurumları, futbol sahalarında meydana gelen ve zaman zaman futbola yakışmayan ırkçılık, holiganizm, nefret suçları gibi, saha içi ve saha dışı olayların son bulmasına yönelik çeşitli önlemler ve tedbirler almakla birlikte, futbolu güzelleştirmenin, seyirci sayılarının artırılmasına ilişkin önlemler ve stratejiler geliştirmeye çalışmaktadırlar, futbol oyununun güzelleştirmeye yönelik fair-play kuralları ve uygulamalarını, çeşitli eğitim çalışmaları ve aktivitelerle yaygınlaştırmaya çalışmaktadırlar.
Türkiye’de geçmişten günümüz, spor sahalarında ve saha dışında meydana gelen bir çok olumsuz olaylara ilişkin tedbirler ve önlemler alınmaya çalışılmıştır,
Konu; ilk kez sporda şiddet ve düzensizliğin önlenmesi hedeflenerek gündeme gelmiş 28/04/2004 tarihli ve 5149 sayılı Spor Müsabakalarında Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun, düzenlenerek çözüm aranmaya çalışılmış, fakat başarılı olunamamıştır. Bu kanunun çıkarılmasından sonra, Türkiye’de özellikle futbol müsabakalarında, saha içi ve saha dışı bir çok olumsuz olaylar meydan gelmiştir.
Sporda şiddet konusu; Devlet Denetleme Kurulunun, 02/04/2009 yılında; “Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Faaliyetlerinin Denetimi ile Özerk Federasyon Uygulamalarının Değerlendirilmesi” raporunda “Spora Yönelik Tehditlere (Yolsuzluk, Şiddet, Şike, Doping Gibi) İlişkin Tespit ve Değerlendirmeler” başlığında yer alarak önemli bir şekilde irdelenmiştir.
Türkiye’de sporda meydan gelen şiddet olayları ile daha etkin ve kapsamlı mücadele etmek için; “Müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında spor alanları ile bunların çevresinde, taraftarların sürekli veya geçici olarak gruplar halinde bulundukları yerlerde veya müsabakanın yapılacağı yere gidiş ve geliş güzergâhlarında şiddet ve düzensizliğin önlenmesi amacı ile” ; 14/04/2011 tarihi ve 6222 sayılı “Sporda Şiddet ve Düzenlemesi Kanun ve Yönetmelik” çıkarılarak spor sahalarında yaşanan olumsuzluklara problemlere çare aranmıştır.
Sporda Şiddetle Mücadele konusu; 2011 yılın da “Spor Kulüplerinin Sorunları ile Sporda Şiddet Sorununun Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi” amacıyla kurulan, Meclis Araştırma Komisyonu, İngiltere’de, İspanya’da “Şiddetin Önlenmesine Yönelik Olarak Statlarda Alınan Tedbirleri” inceleyerek konuyu tartışmış ve rapora bağlamıştır. Raporda ; İspanya’da “Sporda Şiddet, Irkçılık, Yabancı Düşmanlığı ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı Kanun” çıkarılması ve bir komisyon oluşturulması sonucunda, dâhil edilen uygulamalar ile İngiltere’de “Spor Sahalarının Güvenliği Kanun” uygulamaları sonuçları ve tedbirleri ile alınan önlemler değerlendirilmiştir.
TFF Yönetim Kurulu, 14.07.2014 tarih ve 46 sayılı toplantısında yeni Futbol Disiplin Talimatı kabul edilerek ugulamaya konulmuş, başta tribün kapatma cezasının getirilmesi, çirkin ve kötü tezahürat eylemlerinin yaptırımları ile bunların infaz usulleri gibi değişiklikler yer almıştır.
Bu Talimatla getirilen bir diğer uygulama elektronik bilet uygulamasının yapıldığı Süper Lig ve 1. Lig müsabakalarında çirkin ve kötü tezahürattan dolayı cezaya neden olan tribün veya tribünlere ilgili müsabakada giriş yapan taraftarların elektronik bilet kapsamındaki kartlarının bloke edilmesi ve böylece bu kişilerin ilgili cezanın infaz edildiği müsabakaya başka bir tribünden girişleri engellenecek olması…gibi tedbirler alınmaya çalışılmıştır.
Türkiye’de Spor sahalarında, özellikle de futbol ve basketbol gibi tansiyonu yüksek müsabakalarda, meydana gelen, saha içi ve saha dışı olumsuz olayların) önlenmesine ilişkin alınan tedbirler, gelişen profesyonel spor organizasyonlarına özgü istenilen seviyeye ulaşılamamıştır.
Sporda, Terör Şiddet, Irkçılık, Yabancı Düşmanlığı, Nefret, Hoşgörüsüzlük gibi problemleri önlemeye yönelik alınan tedbirlerin, özellikle de son yıllarda gelişen futbol endüstrisinde, taraftarın bir müşteri olduğu ilkesi ile futbol organizasyonlarında, seyirci ve taraftar sayısını yükseltme, maç günü gelirlerinin ve bilet satışlarının artırılmasına yönelik geliştirilen stratejilere ters düşmektedir.
Seyir sporlarının, özelliklede de milyonlarca seyircisi ve taraftarı olan futbolun gelişmesi ve güzelleşmesi seyirci ve taraftar sayısının artması için, ilgili Bakanlıkların, Üniversitelerin, Yerel Yönetimlerin Federasyonların, Kulüplerin ve Taraftar Derneklerinin ve Gruplarının, bir araya gelerek, Seyircisiz Maç Cezası gibi futbolun doğasına uygun olmayan uygulamalara son vererek, sporda güvenliği artırmaya yönelik yeni stratejiler geliştirmeleri gerekmektedir. Futbol
Kaynaklar ;
Spor Kulüplerinin Sorunları ile Sporda Şiddet Sorununun Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Meclis Araştırma Komisyonu Raporu;
https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem23/yil01/ss733.pdf
Futbol Disiplin Talimatı :
http://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/TALIMATLAR/Futbol-Disiplin-Talimati.pdf
Devlet Denetleme Kurulu; Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Faaliyetlerinin Denetimi ile Özerk Federasyon Uygulamalarının Değerlendirilmesi Raporu
https://www.tccb.gov.tr/assets/dosya/ddk28.pdf