CHARLIE’NİN ÇİKOLATA FABRİKASI-KRİPTO DÜNYASININ GİZEMLİ KAHRAMANI
Oğullarımla birlikte izlemekten keyif aldığım filmlerden birisi Charlie'nin Çikolata Fabrikası’dır.
Filmde, Willy Wonka karakterine hayat veren Johnny Depp’in oyunculuğu, filmin konusu, masalın
içindeymiş gibi büyülü dünya ve çikolatanın eşsiz cazibesi hem çocukları hem de büyükleri büyüler.
İngiliz asıllı yazar Roald Dahl tarafından 1964 yılında keleme alınan Charlie’nin Çikolata Fabrikası tüm
dünyada en sevilen çocuk romanlarından biridir. İlk kez ABD’de basılan eser, üç yıl sonra İngiltere’de
basılmış, sonraki yıllarda filme de uyarlanarak geniş kesimlerin ilgisini çekmiştir.
Charlie, fakir bir çocuktur. Harap ve küçük bir evde ailesiyle yaşamaktadır. Evlerinin karşısında ise
dünyaca ünlü Willy Wonka çikolata fabrikası vardır. Fakat bu fabrika yılardır üretim yapsa da içeriye
kimse girememektedir. Charlie de herkes gibi fabrikayı çok merak etmektedir.
Film böyle başlar….
Uluslararası borsalardaki olumsuz ruh hali dijital para birimlerine de sıçradı ve kripto para dünyasında
ciddi kayıplara neden oldu. Bu durum, piyasa değeri açısından en büyük kripto para birimi olan
Bitcoin'den açıkça görülmektedir. Geçen yılın Kasım ayında neredeyse 70.000$'lık yeni bir zirveyi
işaret ederken, son zamanlarda çok dikkat çeken 20.000$'ın altına kadar düştü. Algoritmik
stabilcoin Terra / LUNA'yı çevreleyen fiyat düşüşü de kripto piyasasını olumsuz etkiledi
Son günlerde kripto para dünyasının en çok ses getiren olayı ise kripto şirketlerinden biri olan
Celsius’un iflas eşiğine gelmesidir.
Son birkaç gündür yaşanan gelişmelerde ise iflas eşiğine gelen kripto kredi şirketi Celsius’un,
MakerDAO platformundaki kredisine 142 milyon dolarlık bir ödeme yapması ve Bitcoin teminatlı
kredisinin tasfiye fiyatını 5.000 dolara kadar düşürmesidir. En büyük kredi ödemesini de 114 milyon
dolar olarak yapıldı.
Merkeziyetsiz Finans(DeFi) sisteminin en önemli noktası ise kripto para birimini veya kripto varlık
hizmet sağlayıcısını destekleyecek, koruyacak bir merkezi otorite olmamasıdır. Piyasada sert
rüzgarların estiği, devlet batan kripto şirketlerini krtarsın, yatırımcıları korusun mu tartışmalarının
yaşandığı bu günlerde hepimiz kripto dünyasına destek veren yeni gizemli kahramanları tanımaya
başladık.
Bu kahramanların başında Bitcoin milyarderi Sam Bankman-Fried'de gelmektedir. Kripto para borsası
FTX'in kurucu ortağı Bankman-Fried, kısa süre önce Twitter üzerinden kripto finans şirketi BlockFi'nin
şirketine 250 milyon ABD doları nakit enjeksiyon sağlayacağını duyurmuştur.
Aynı zamanda Kripto borsası Voyager Digital de nakit ve USDC sabit paralarından oluşan bitcoin
milyarderi sayesinde 200 milyon dolarlık bir kredi limitine de sahiptir.
Sahibi olduğu FTX, bir hacker saldırısı sırasında Japon kripto borsasının çalınmasının ardından Liquid
Group'a 120 milyon dolar da sağlamıştır.
Peki kimdi bu gizemli kahraman Sam Bankman-Fried? Willy Woonka gibi bir iyiliksever zengin
mi?Yoksa gerçek yüzünü gizleyen biri mi?
Amerika’nın Kaliforniya eyaletinde Hukuk profesörü bir babanın oğlu olarak dünyaya gelen Sam, 2014
yılında Massachusetts Institute of Technology (MIT)‘de Fizik bölümünden mezun olmuştur.
Sam, staja Jane Street Capital‘de başlamış, stajının ilk zamanlarında algoritmik al sat yapma
konusunda ilerleme kaydetmiş ve bu konuya merak salmıştır. Daha sonra Jane Street Capital’in
uluslararası ETF masasında trader olarak çalıştı. Çalıştığı bu dönem de türev ürünler ve trade
konusunda deneyim kazandı.Kazandığı deneyimleri daha ciddiye almaya karar verdi. CTO Gary
Wang ile Alameda‘yı kurmak için Jane Street’te veda etti.
Sam’in Wall Street’ten ayrılmasının sebebi kripto para ticaretinde büyük bir arbitaj görmeseydi.
Ülkeler arası Bitcoin fiyatları farklılık gösteriyordu. Sam, bu kripto para girişimine tek başına girmedi.
Kendisine katılmak için Google’dan ayrılan eski üniversite oda arkadaşı Gary Wang ile iletişime
geçtikten sonra her şey rayına oturdu. İkisi, Alameda’nın dönüştüğü her şeyin temelini oluşturan
sistemlerini geliştirmeye başladı.
Kimchee primi, Güney Kore ve Amerika arasındaki Bitcoin fiyat farkının yaklaşık %30’a yakın fark
olmasıdır. Ancak Güney Kore’nin dolara geri döndürülmesi zor olan kısıtlı bir para birimi mevcuttur.
Bankman-Fried, bir uçakla şahsen Bitcoin alacak insanları Seul’e uçurmanın mantıklı olup olmadığını
hesapladı. Bu ticareti yapmayı düşündü ama daha sonra bunun yerine Japonya’ya yerleşmek için
harekete geçti.
Bununla birlikte, Bankman-Fried ve Berkeley merkezli ticaret şirketi olan Alameda Research’ü kurduğu
arkadaşları, devasa fiyat farklılığından yararlanmak için bir aracı zinciri oluşturdular. Günde 25 milyon
dolara kadar transfer ettiler.
Alameda şirketi, OTC, arbitraj, algoritmik stratejiler, likidite hizmetleri vermektedir. Kasım 2019’da
Bloomberg haberleri, firmanın kripto para birimleri ile piyasada dünya çapındaki hacminin %5’ini
oluşturduğunu bildirdi.
2019 yılının Kasım ayında Alameda Research’e 150.000.000 $’lık bir dava açıldı. Şirket, Bitcoin spot ve
türev piyasalarını manipüle etmek ile suçlandı. Dava bir ay sonra düştü ve Alameda şirketi temize
çıktı.
Günde 2 milyar doların üzerinde ciro yapan Alameda Research, BITMEX liderlik tablosunda 10. sırada
yer aldı. Bankman-Fried daha sonra FTX adında bir kripto para borsası kurmaya karar verdi.
2019 yılında teminatlı Bitcoin türevleri borsasına duyulan ihtiyaç Sam için netleşti. Bu platform için
likidite sağlama yeteneği ile, ftexchange.com olarak bilinen FTX.com’u başlattı.
Yaklaşık bir yıl içinde FTX, 1 milyar $’ın üzerinde değer kazanarak tüm dikkatleri üzerine çekti.
Tarihteki en hızlı büyüyen şirketlerden biri oldu.
FTX, en büyük kripto para birimi borsalarından biridir ve rutin olarak on milyarlarca günlük işlem
hacmine sahiptir. Sam, FTX’teki net ücretlerin % 1’ini etkili hayır kurumlarına bağışladığı söyleniyor.
Şimdiye kadar 3 milyon $’dan fazla para gönderdiği belirtiliyor.
Forbes ve New York Magazine dergilerine konu olan Sam’i Twitter’da 100.000’den fazla kişi takip
etmektedir.
30 yaşındaki 21 milyar dolarlık kişisel serveti bulunan Sam Bankman-Fried kurduğu kripto borsası FTX
ile dünyanın en genç milyarderleri arasında yerini aldı. 30 yaşındaki milyarder Rusya’nın Ukrayna’ya
işgali sırasında 250 bin dolarlık tether’i Ukraynalı sivillere bağışladı. Üniversiteden sonra üç yıl
boyunca Wall Street’te çalışan milyarder girişimci her yıl maaşının %50’siyle hayvan hakları için
bağışta bulunmuştur.
30 yaşındaki milyarder, Forbes’e göre dünyadaki en zengin 293’ncü kişi olarak karşımıza çıkıyor.
Gelelim filmimize.
Bir gün fabrika sahibi Willy Wonka beş çikolata ambalajının içine beş altın bilet saklar ve tüm dünyaya
çikolatalarını dağıtır. Bu biletleri bulan çocuklara fabrikanın gezdirileceği vaat edilir. Dört bilet
dünyanın farklı yerlerinde bulunur. Charlie için de bir çikolata alınır; fakat altın bilet çıkmaz. Sonra
yerde bir para bulur ve onunla çikolata alır. Son bilet Charlie’ye çıkar. Çok fakir olmasına rağmen bileti
başkasına satmaz.
Bu altın bilet sayesinde Charlie fabrikaya büyük babasıyla birlikte girer. Willy Wonka altın bilet sahibi
çocuklara bütün fabrikayı gezdirir, eşsiz çikolata dünyasının kapılarını açar.
Diğer çocukların açgözlü,
yaramaz, söz dinlemez olması sebebiyle gün sonunda Willy Wonka’nın ödülünü açıklamadığı
yarışmayı Charlie kazanır. Büyük ödül, Wonka’nın varisi, fabrikanın sahibi olmaktır.
Velhasılıkelam;
Siz ne dersiniz kripto dünyasının yeni kahramanı Sam Bankman-Fried Toyota arabasıyla aramızda
dolaşan sıradan görünümlü bir Superman mı yoksa kendi çikolata fabrikası tadında oyun oynayan
Willy Wonka mı?
Yorum sizin…