Brexit anlaşması için May’in aşması gereken önemli engel
Theresa May sadece AB ile Brexit müzakeresinde anlaşmaya çalışırken ter dökmüyor, içerideki anlaşmazlıklar da süreci sıkıntıya sokuyor
Theresa May’in aşması gereken en önemli engel belki de AB ile uzlaşmaya çalışmaktan çok kendi Kabinesi içerisinde karşı karşıya kaldığı isyan süreci.Kaynaklara göre Brexit sürecinde bir türlü anlaşma yakalayamayan Başbakan May’in ekibindeki anlaşmazlıklardan ötürü Brexit müzakerelerinin askıya alındığı dedikoduları konuşuluyor.Başbakan Theresa May’in Bakanlar Kurulu, konuya yakın kaynaklara göre, bir anlaşmaya varılması için kısa bir süre kalmış olsa bile, üst düzey Brexit müzakerelerinin devam etmesi için ileriye doğru bir yol üzerinde anlaşmaya varabilmiş durumda değil.İngiliz tarafının önümüzdeki Pazartesi günkü, hükümetin bir sonraki yıl için vergi ve harcama planlarını belirleyen yıllık beyanı olacak bütçe konuşmalarından önce yeni bir planı neredeyse kesin olarak sunmayacağı belirtiliyor.Bu değerlendirme, Salı günkü kabine toplantısından sonra geldi.
Duyumlara göre toplantıda karşıt görüşteki bakanların oluşturduğu iki grup, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nin ticaret rejimine sonsuza kadar bağlı kalmadan İrlanda sınırındaki gümrük kontrollerinden nasıl kaçınılacağı sorunu üzerine birbirlerini sıkıştırmaya çalıştılar.Evening Standard gazetesindeki bir rapora göre, May’in ekibinde anlaşmaya hâlâ ulaşılamadığı için konuyu Perşembe günü görüşmek üzere düzenlenmesi planlanan bir toplantı iptal edildi.Hem İngiltere hem de AB, Kasım ayının ortasındaki özel bir toplantıda, gelecekteki ilişkinin ana hatları da dâhil olmak üzere, kapsamlı anlaşmayı imzalayabilecek olmak için geçen hafta ulusal liderlerin zirvesinde Brexit şartlarını tamamlamayı umuyorlardı.Bunun yerine, U.K. müzakere ekibi içindeki bölünmeler, taslak metnin Brexit Bakanı Dominic Raab da dahil olmak üzere May’ın bakanları tarafından veto edilmesine yol açtı. Brüksel’de yapılan zirvede Başbakan May, geçiş döneminin uzatmasını ve siper diye de adlandırılan İrlanda sınırındaki düzenlemeye kesin bir bitiş tarihi için talebinden vazgeçmeyi de içeren tavizlerde bulunmuştu.Ekibindeki savaşan grupların kontrolünü kaybettikçe, May’in manevraları da Salı günkü toplantıda tartışmalara neden oldu. Toplantıya aşina olanlara göre, Brexit yanlısı yedi üst düzey bakan,İngiltere ‘nin AB gümrük birliği içinde süresiz olarak kalmasına izin verebilecek bir öneriye karşı çıktılar.Başka bir grup bakanın bir karşı saldırı başlamadan önce May’in öfkeyle tepki gösterdiği ve eğer kendisinin taviz vermesine izin verilmezse U.K.’nin hiçbir anlaşma yapamadan AB’den kopmak zorunda kalacağını söylediği öğrenildi.Bir Avrupalı yetkiliye göre müzakerelerin diğer tarafında pek çok üye ülke, May’in makul bir müzakere anlaşmasını Meclis’ten nasıl geçirebileceğini sorguluyor ve bu yüzden bir anlaşmaya varılamaması durumu için hazırlıklarda bulunuluyor.İrlanda Başbakanı Leo Varadkar bu hafta Dublin’de yaptığı açıklamada, “Kuşkusuz ve şüphesiz ki, bir anlaşma için beklentiler U.K.’de gördüğümüz siyasi durumdan çok olumsuz etkileniyor” dedi.Theresa May’in ofisine göre ise, müzakereler Brüksel’deki İngiltere ve AB yetkilileri arasında teknik düzeyde “devam ediyor”. Ancak Brexit Bakanı Raab veya AB baş müzakerecisi Michel Barnier’den üst düzey bir siyasi katılımı yok.May’in Bakanlar Kurulu’ndaki Brexit destekçileri, yürürlüğe girebilecek İrlanda sınırındaki herhangi bir geri dönüş düzenlemesi için İngiltere’yi çekecek yasal olarak bağlayıcı bir mekanizma talep ediyorlar. Bu bloğun çekincesi, Birleşik Krallık’ın süresiz olarak bir gümrük birliği içinde bağlı kalması ve ülkenin dünya çapında yeni ticaret anlaşmaları yapmasını engellemesi ki Brexit kampanyasını yapanların öne sürdüğü en büyük ödüllerden biriydi bu.Henüz gizlilik aşamasında olan konuyla ilgili konuşan anonim bir kaynağa göre Londra’da değerlendirilen bir seçenek, herhangi bir backstop planında gözden geçirme maddesinin yer alması. Bu, başlangıçta geri durdurmanın, Birleşik Krallık’ı gümrük birliği içinde altı ay veya bir yıl süreyle tutacağı anlamına gelebilir. İngiltere ya da AB, bu işleyişin faydalı olduğunu düşünürse, bu bir kez uzatılabilir. Ancak bunu uzatmak için her iki tarafın da kabul etmesi gerekecek ve böylece İngiliz hükümeti – veya AB – taslak planın altında tek taraflı olarak fişi çekebilecek. AB’nin böyle bir teklifi değerlendirmeye istekli olup olmadığı ise henüz net değil. Sadece AB ile değil kendi içerisinde de anlaşmazlıklarla bu biçimde uğraşan İngiltere için faturanın ne kadar ağır olacağına dair son paylaşılan rakamlar çarpıcı. National Institute of Economic and Social Research (NIESR) açıklamalarına göre, yumuşak bir Brexit sürecinde koşullara da bağlı olarak hükümetin kısa vadeli borç ve bütçe açığı hedeflerine dair alan bırakılabileceği bu durumun da özellikle baskının yüksek olduğu sağlık gibi alanlarda harcamaların artırılmasına olanak sağlayabileceğini belirtiliyor. Öte yandan anlaşmasız bir Brexit durumunda, mali hareket alanlarının tamamen kısıtlanacağı ve hükümetin ekonomiyi hemen kısa sürede stabilize etmesi gerekliliğinin ortaya çıkacağı vurgulanıyor.İngiltere’nin önde gelen ekonomik tahmin kurumlarından NIESR bu anlamda maliye bakanı Philip Hammond’ın elini anlaşmalı veya anlaşmasız bir Brexit arasındaki farkın önümüzdeki 5 yılda yaklaşık 15 milyar sterlin civarında sıkıştıracağını söylüyor.Bu durumda May ve Kabinesi’nin sadece kendi içlerindeki sıkıntıları çözmekle kalmayıp ayrıca AB ile de müzakere sürecinde ekonomik geleceğe dair akıllı adımlar atmaları gerektiğinin altı çiziliyor.
Theresa May’in aşması gereken en önemli engel belki de AB ile uzlaşmaya çalışmaktan çok kendi Kabinesi içerisinde karşı karşıya kaldığı isyan süreci.Kaynaklara göre Brexit sürecinde bir türlü anlaşma yakalayamayan Başbakan May’in ekibindeki anlaşmazlıklardan ötürü Brexit müzakerelerinin askıya alındığı dedikoduları konuşuluyor.Başbakan Theresa May’in Bakanlar Kurulu, konuya yakın kaynaklara göre, bir anlaşmaya varılması için kısa bir süre kalmış olsa bile, üst düzey Brexit müzakerelerinin devam etmesi için ileriye doğru bir yol üzerinde anlaşmaya varabilmiş durumda değil.İngiliz tarafının önümüzdeki Pazartesi günkü, hükümetin bir sonraki yıl için vergi ve harcama planlarını belirleyen yıllık beyanı olacak bütçe konuşmalarından önce yeni bir planı neredeyse kesin olarak sunmayacağı belirtiliyor.Bu değerlendirme, Salı günkü kabine toplantısından sonra geldi.
Duyumlara göre toplantıda karşıt görüşteki bakanların oluşturduğu iki grup, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nin ticaret rejimine sonsuza kadar bağlı kalmadan İrlanda sınırındaki gümrük kontrollerinden nasıl kaçınılacağı sorunu üzerine birbirlerini sıkıştırmaya çalıştılar.Evening Standard gazetesindeki bir rapora göre, May’in ekibinde anlaşmaya hâlâ ulaşılamadığı için konuyu Perşembe günü görüşmek üzere düzenlenmesi planlanan bir toplantı iptal edildi.Hem İngiltere hem de AB, Kasım ayının ortasındaki özel bir toplantıda, gelecekteki ilişkinin ana hatları da dâhil olmak üzere, kapsamlı anlaşmayı imzalayabilecek olmak için geçen hafta ulusal liderlerin zirvesinde Brexit şartlarını tamamlamayı umuyorlardı.Bunun yerine, U.K. müzakere ekibi içindeki bölünmeler, taslak metnin Brexit Bakanı Dominic Raab da dahil olmak üzere May’ın bakanları tarafından veto edilmesine yol açtı. Brüksel’de yapılan zirvede Başbakan May, geçiş döneminin uzatmasını ve siper diye de adlandırılan İrlanda sınırındaki düzenlemeye kesin bir bitiş tarihi için talebinden vazgeçmeyi de içeren tavizlerde bulunmuştu.Ekibindeki savaşan grupların kontrolünü kaybettikçe, May’in manevraları da Salı günkü toplantıda tartışmalara neden oldu. Toplantıya aşina olanlara göre, Brexit yanlısı yedi üst düzey bakan,İngiltere ‘nin AB gümrük birliği içinde süresiz olarak kalmasına izin verebilecek bir öneriye karşı çıktılar.Başka bir grup bakanın bir karşı saldırı başlamadan önce May’in öfkeyle tepki gösterdiği ve eğer kendisinin taviz vermesine izin verilmezse U.K.’nin hiçbir anlaşma yapamadan AB’den kopmak zorunda kalacağını söylediği öğrenildi.Bir Avrupalı yetkiliye göre müzakerelerin diğer tarafında pek çok üye ülke, May’in makul bir müzakere anlaşmasını Meclis’ten nasıl geçirebileceğini sorguluyor ve bu yüzden bir anlaşmaya varılamaması durumu için hazırlıklarda bulunuluyor.İrlanda Başbakanı Leo Varadkar bu hafta Dublin’de yaptığı açıklamada, “Kuşkusuz ve şüphesiz ki, bir anlaşma için beklentiler U.K.’de gördüğümüz siyasi durumdan çok olumsuz etkileniyor” dedi.Theresa May’in ofisine göre ise, müzakereler Brüksel’deki İngiltere ve AB yetkilileri arasında teknik düzeyde “devam ediyor”. Ancak Brexit Bakanı Raab veya AB baş müzakerecisi Michel Barnier’den üst düzey bir siyasi katılımı yok.May’in Bakanlar Kurulu’ndaki Brexit destekçileri, yürürlüğe girebilecek İrlanda sınırındaki herhangi bir geri dönüş düzenlemesi için İngiltere’yi çekecek yasal olarak bağlayıcı bir mekanizma talep ediyorlar. Bu bloğun çekincesi, Birleşik Krallık’ın süresiz olarak bir gümrük birliği içinde bağlı kalması ve ülkenin dünya çapında yeni ticaret anlaşmaları yapmasını engellemesi ki Brexit kampanyasını yapanların öne sürdüğü en büyük ödüllerden biriydi bu.Henüz gizlilik aşamasında olan konuyla ilgili konuşan anonim bir kaynağa göre Londra’da değerlendirilen bir seçenek, herhangi bir backstop planında gözden geçirme maddesinin yer alması. Bu, başlangıçta geri durdurmanın, Birleşik Krallık’ı gümrük birliği içinde altı ay veya bir yıl süreyle tutacağı anlamına gelebilir. İngiltere ya da AB, bu işleyişin faydalı olduğunu düşünürse, bu bir kez uzatılabilir. Ancak bunu uzatmak için her iki tarafın da kabul etmesi gerekecek ve böylece İngiliz hükümeti – veya AB – taslak planın altında tek taraflı olarak fişi çekebilecek. AB’nin böyle bir teklifi değerlendirmeye istekli olup olmadığı ise henüz net değil. Sadece AB ile değil kendi içerisinde de anlaşmazlıklarla bu biçimde uğraşan İngiltere için faturanın ne kadar ağır olacağına dair son paylaşılan rakamlar çarpıcı. National Institute of Economic and Social Research (NIESR) açıklamalarına göre, yumuşak bir Brexit sürecinde koşullara da bağlı olarak hükümetin kısa vadeli borç ve bütçe açığı hedeflerine dair alan bırakılabileceği bu durumun da özellikle baskının yüksek olduğu sağlık gibi alanlarda harcamaların artırılmasına olanak sağlayabileceğini belirtiliyor. Öte yandan anlaşmasız bir Brexit durumunda, mali hareket alanlarının tamamen kısıtlanacağı ve hükümetin ekonomiyi hemen kısa sürede stabilize etmesi gerekliliğinin ortaya çıkacağı vurgulanıyor.İngiltere’nin önde gelen ekonomik tahmin kurumlarından NIESR bu anlamda maliye bakanı Philip Hammond’ın elini anlaşmalı veya anlaşmasız bir Brexit arasındaki farkın önümüzdeki 5 yılda yaklaşık 15 milyar sterlin civarında sıkıştıracağını söylüyor.Bu durumda May ve Kabinesi’nin sadece kendi içlerindeki sıkıntıları çözmekle kalmayıp ayrıca AB ile de müzakere sürecinde ekonomik geleceğe dair akıllı adımlar atmaları gerektiğinin altı çiziliyor.